Sunday, November 6, 2011

វិធីសាស្ត្រនិពន្ធបទកាកគតិ,បទព្រហ្មគីតិ និងបទពាក្យ៧


 rebobniBn§bTkakKti

k-rgVas;kaBü

- 1  l,Hman  7  Xøa

- 1  Xøa² man 4 BüagÁ

x-cMNab;cYn                                    




 ]>      -kalkUntUcxI©      Em:fñmbmbI      RbNIemtþa

    eTaHbIePøógxül;  Rsemacsg¥ar  mUsmankIþNa

Em:karBar)an   .

-yb;yn;s¶at;Qwg Em:eyalGRgwg  vWvwg\tRsanþ

mat;Em:bMeBr      GñkemsRmanþ  kUnyMEk,rR)aN

rMxanGñkEm:  .l.

¬ nwkKuNBuk Em: eday Ev:n sun ¦

K-cgVak; { bTkakKti } eBlsURtRtUvTmøak;sMeLg elI BüagÁTI2RKb;XøaTaMgGs; BIeRBaHbTenHmancgVak;esµI² min  elIkmindak;eBk . bu:EnþrenIßn² hak;dUcCadMeNIrEk¥kelat.

X-briyakas {bTkakKti} buraNelakniymeRbI sRmab; BN’naBItYGgÁb¤BIFmµCati.  CaBiess buraNelakeRbIkñúgkar epIþmerOg b¤eRbIsRmab;Gb;rMTUnµankUnecACaedIm  .



                 rebobniBn§bTRBhµKIti

¬ RBhµKIti =ceRmog b¤TMnYjRBHRBhµ ¦

k-rgVas;kaBü ³  -kñúg1l,H  man    4  Xøa

      -XøaTI1 nigXøaTI3 man5BüagÁ

     -XøaTI2 nigXøaTI4 man6BüagÁ

x-cMNab;cYn ³

           

 ]TahrN_ ³

harsIþsÁal;ekµgcas;  RCulBaküxøHRtUvecHTb;

   CnBalkMuesBKb;       naMedIryb;ERkgesAhµg .

         nagenAv½ysikSa         kMuesñha[knøg

         RbéBNICatipg          naMb¥úÚnbgCYykarBar.l.

K-cgVak; ³  ¬ bTRBhµKIti ¦

 -cMeBaHXøaman 5 BüagÁ  eBlsURtRtUvTmøak;sMeLgelIBüagÁ TI 2   .

 -rIÉXøaman 6 BüagÁvij  eBlsURtRtUvTmøak;sMeLgelIBüagÁ TI 3 .

X-briyakas   ¬ bTRBhµKIti ¦

   buraNelakeRbI  kñúgTMB½rGkSrsil,_  enAeBltYGgÁmanTukç

RBYydUcCa ³  : eBlTukçesak  nirasRBat;R)as RbedAEpþpþaM b¤ eBltYGgÁmankarQWcab;CaedIm.l.





                  rebobniBn§bTBakü 7

k- rgVas;kaBü ³

- kñúgmYyl,H  man 4 Xøa               .

- kñúgmYyXøa² man 7 BüagÁ            .

x- cMNab;cYn ³                              

]TahrN_ ³- EkvmYyeKaHRkikelIkpwkpþac;

                  Gs;RsaEfmsac;RsaycieBa©Im    

                  muxRss;jjwmmat;cab;epIþm

 EkvBIrsem,ImkøasmIþ              .

                  niyayhYrEhkEbkRbmat;
               Føaykarsm¶at;EkvTIbI
               elbsac;ElgrYcEkøm)arI
               eRBakR)aCJeXIjRsIsþIbeBaäóg    .l.

¬ dkRsg;BIkMNaBü eKaHEkvsamKIÁ niBn§eday Ev:n sun ¦
* cMNaM ³bTBakü 7  tamkarsikSaRsavRCav GaccYnnwg 2  b¤ cYn nwg 4 )an. bu:EnþCakarl¥ ebI[cYn nwgBüagÁTI 2KW 2rhUt.   ebI[cYnnwgBüagÁTI 4 KW 4 rhUt   .

K- cgVak; ³
eBlsURtbTBakü7 RtUvTmøak;sMeLg  elIBüagÁTI 2  nig BüagÁTI 4 RKb;XøaTaMgGs;        .
X- briyakas ³    bTBakü7  eRbI)anCaTUeTA  dUcCakar erobrab; kMhwg  kar tsU‘ karTukçRBYy karsb,ayrIkray  eBltYGgÁsnÞnaKña b¤ lixitesñhaCaedIm            .l.

]>erOgxøHeRbIbTBakü7rhUt taMgBIedimdl;cb;k¾man  dUc CaerOgTMuTav erOgesksarikanigerOgsBVsiTi§ CaedIm.l.

Friday, November 4, 2011

អំពីអក្សរសិល្ប៍កុមារ

         អំពីអក្សរសិល្ប៍កុមារ
    -ទិដ្ឋភាពប្លែកគ្នានៅក្នុងអក្សរសិល្ប៍ ​​         
     ជាទូទៅ អក្សរសិល្ប៍កុមារគ្រប់បណ្តាប្រទេសខុសអំពី
អក្សរសិល្ប៍មនុស្សពេញវ័យ។ ដូចជារឿងប្រលោមលោក
ឬរឿងប្រលោមកំណាព្យជាដើម អ្នកនិពន្ធអាចសរសេរជា
ច្រើនទំព័រ ច្រើនភាគបាន ទៅតាមដំណើរជីវិតតួអង្គ​របស់ ​ខ្លួន។ ដោយឡែករឿងខ្លី ដែលជាអក្សរសិល្ប៍កុមារវិញ ​គឺ ខុសពីអក្សរសិល្ប៍មនុស្សធំទាំងអត្ថរូប ខុសទាំងតួអង្គជួនកាលជាមនុស្ស​ ជួនកាលជាសត្វ ​ឬជាធម្មជាតិផ្សេងៗ ។
ហើយប្រើភាសាសាមញ្ញ ប្រើឃ្លាខ្លីៗ ដែលក្នុងមួយទំព័រ
ប្រើអក្សរត្រឹមតែបួនបន្ទាត់យ៉ាងច្រើន។ ដំណើររឿងខ្លី
ប៉ុន្តែខ្លឹមសារអប់រំអាចអប់រំមនុស្សគ្រប់វ័យទៀតផង។
   តម្លៃនៃការអប់រំកុមារគឺៈ
អាចឲ្យកុមារមានបញ្ញា មានសេចកី្តក្លាហាន មានសេចក្តី​សង្ឃឹម មានការយល់ដឹងខាងភាសា យល់ដឹងពីប្រពៃណីទំនៀមទម្លាប់ នៃវប្បធម៌ជាតិ និងអន្តរជាតិ។
-អក្សរសិល្ប៍កុមារនៅកម្ពុជា
-ក្រោយសម័យអង្គរ មានបួនសម័យកាលគឺៈ
   1-សម័យអនានិគម អក្សរសិល្ប៍កុមារមានពីរចលនា។
     -ចលនាទី១ការនិទានរឿងតៗគ្នា មានពីរចរន្តទៀត។ ចរន្តទីមួយ រឿងបែប​លើកតម្កើងត្រកូលអភិជន ដូចជា
រឿងធនញ្ជ័យ (ហៅរឿងអាជ័យប្រាជ្ញ)  ចរន្តទីពីរ រឿង
បែបបន្តុះបង្អាប់វណ្ណកសិករ និងកម្មករ ដូចជារឿងអាជ័យ
មីគ្រត (រឿងអាជ័យល្ងង់) រឿងអាសម្គមបាញ់លលក និង​រឿង​​​អាតម្លង់ប្រាំពីរសន្តានជាដើម។ល។
    -ចលនាទី២ រឿងល្បើកជាពាក្យកាព្យជាច្រើនត្រូវបាន
ចារជាសាត្រាស្លឹករឹត​ នៅតាមវត្តអារាមនានា ដូចជារឿង
ជុចនិងត្រី រឿងបណ្តាំក្តាមខ្យង និងរឿងជាងកែវជាដើម។
         2-សម័យកាលប្រទេសជាតិបានឯករាជ្យ
   ក្នុងសម័យកាលនេះអក្សរសិល្ប៍កុមារមានចលនាជឿន
លឿនជាង សម័យអនានិគមដូចជាការនិទានតៗគ្នា នៅ
តែបន្ត។ ហើយរឿងព្រេងនិទានជាច្រើនត្រូវបានបោះពុម្ព
ដោយវិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យបាន៩ភាគ។ សៀវភៅ​​គតិលោកជាច្រើនភាគ និងសៀវភៅស្រីហិតោបទេស
ដែលប្រែពីភាសាសំស្ក្រឹតដោយព្រះភិក្ខុប៉ាង ខាត់
មាន៤ភាគ ដែលមានខ្លឹមសារ បំបែកមិត្ត គប់មិត្ត សង្គ្រាម
និងសន្តិភាព។(តួអង្គក្នុងភាគនីមួយៗជាតួអង្គសត្វ)ក្រៅពីនេះ  មានរឿងកុមារជាច្រើនទៀត ដែលបោះពុម្ពដោយ
ក្រសួងអប់រំ។
     3-សម័យរបបផ្តាច់ការប៉ុល ពត៣ឆ្នាំ៨ខែ និង២០ថ្ងៃ
ក្រៅពីកាប់សម្លាប់មនុស្ស ពួកវាបានលប់បំបាត់វប្បធម៌​ប្រពៃណីជាតិលើគ្រប់វិស័យ។ ក្នុងនោះមានអក្សរសិល្ប៍
កុមារផងដែរដែលគេលុបបំបាត់ចោល។
        4-សម័យរដ្ឋកម្ពុជា(១៩៧៩-៩៣)វប្បធម៌ ប្រពៃណី
ទំនៀមទម្លាប់ជាតិ ក្នុងនោះមានអក្សរសិល្ប៍កុមារផងដែរ
ត្រូវបានស្តារឲ្យរស់ឡើងវិញ។ ដូចជាលោកគ្រូ អ្នកគ្រូ និង
បណ្ណារក្សតាមសាលារៀនបាននិទានរឿងឲ្យកុមារស្តាប់។
តាមរយៈក្រសួងអប់រំ វិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ និង
ទស្សនាវដ្តីនានា ក៏បានបោះពុម្ពរឿងកុមារឡើងវិញ។
        -អក្សរសិល្ប៍កុមារសម័យបច្ចុប្បន្ន(១៩៩៣-២០១១)​អក្សរសិល្ប៍កុមារបានរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងក្លា គឺយើងមិន
ត្រឹមតែអភិរក្សអ្វីៗដែលមានពីមុនមកទេ ទាំងរាជរដ្ឋាភិ​បាល ទាំងអង្គការ​ និង សមាគមនានាក្រៅរដ្ឋាភិបាល
ព្រមទាំងសហគ្រាសបោះពុម្ពឯកជនផ្សេងៗទៀត ក្នុងនោះ
ក៏មានអង្គការរូមធូរីដ ផងដែរដែលបាន​ នឹងកំពុងចូលរួម
​​​​​​ អភិវឌ្ឍលើផ្នែកអក្សរសិល្ប៍កុមារនេះ។ កន្លងមកអង្គការ
រូមធូរីដ បានបោះពុម្ពសៀវភៅរឿងដោយរូបភាពសម្រាប់
​​កុមារ និងសៀវភៅកំណាព្យរូបភាព​សម្រាប់កុមារ​ ដែលពី មុនមកមិនធ្លាប់មានដោយបានបោះពុម្ពពី៥០០០ច្បាប់ទៅ​
១០​ ០០០ច្បាប់ក្នុងមួយចំណងជើង។
   ​ជាក់ស្តែងថ្ងៃនេះ អង្គការរូមធូរីដ បានបើកសិក្ខាសាលា
ដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាពអ្នកនិពន្ធរឿងខ្លីដោយរូបភាព រយៈ
ពេលខ្លីពីថ្ងៃទី១៦ទៅដល់ថ្ងៃទី២០ខែកុម្ភៈ​ឆ្នាំ២០១១នេះ។
                                                   សូមអរគុណ!
                                                      វ៉ែន សុន
  

Tuesday, October 25, 2011

ប្រភេទរឿងក្នុងអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរ

               ប្រភេទរឿងនៅក្នុងអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរ
១ រឿងជាពាក្យកាព្យប្រភេទ
 ប្រភេទរឿងសាត្រាល្បែង(រឿងព្រះជិនវង្ស)
  ប្រភេទរឿងប្រលោមកំណាព្យ(ដូចរឿងទំទាវ)
ប្រភេទរឿងល្បើក​(រឿងខ្លីជាពាក្យកាព្យ)តួអង្គសត្វ
២ ប្រភេទរឿងប្រលោមលោក
 រឿងបែបទស្សនវិជ្ជា
ឧ រឿងព្រះវេស្សន្តរជាតក(ពុទ្ធនិយម)
 រឿងបែបសោកនាដកម្ម ឬវិនាដកម្ម​(កម្សត់ព្រាត់
    ប្រាសធម្មតា) ឧ រឿងសុផាត។ល។
 រឿងបែបកំប្លែង(រិះគន់សង្គម)
    រឿងបែបផ្សងព្រេង
   ឧទាហរណ៍ ការផ្សងព្រេងក្នុងព្រៃ។
                      --  ស្នេហា
                       - -  នយោបាយ។
    រឿងបែបចារកម្ម
    ចារកម្មជាមូលដ្ឋាន តែមាន នប និងស្នេហាលាយឡំ។
    ចារកម្មបែបស៊ើបអង្កេត(Policier)
    រឿងបែបភ័យរន្ធត់
   រឿងនាដកម្ម​ វិនាដកម្ម(កម្សត់ព្រាត់ប្រាសធ្ងន់ធ្ងរ)
    ឧ​ ដូចជារឿងនាងបដាចា​ ជាដើម។
   រឿងវិទ្យាសាស្ត្រនាអនាគត(ដូចរឿងហង្សយន្ត)
    រឿងចិត្តសាស្ត្រ(និយាយពីផ្លូវចិត្ត)
     ឧ អ្នកកាច ទៅជាស្លូត អ្នកល្ងង់ ទៅជាបណ្ឌិត
        អ្នកស្លូត​ត្រង់ ទៅជាឧក្រិដ្ឋជន(តើព្រោះអ្វី?)
  ១០  រឿងបែបនយោបាយ
         រឿងសាមកុកជាដើម។ល។
 ១១   រឿងបែបសាសនា
        ឧ រឿងជាតក ឬរឿងរាមកេរ្តិ៍។ល។
  ១២  រឿងបែបប្រវតិ្តសាស្ត្រ
      ឧ រឿងតាឃ្លាំងមឿង​។ល។
  ១៣  រឿងបែបប្រជាប្រិយ(តួអង្គរស់នៅសមញ្ញនឹងប្រ​ជា        ជន)
  ប្រភេទរឿងខ្លី
   រឿងព្រេងនិទាន(និយាយតៗគ្នាខ្លះតួអង្គមនុស្ស និង​ខ្លះទៀតតួអង្គសត្វ)
    រឿងបែបសង្គ្រាម
    រឿងបែបរិះគន់(ធម្មតា)
    រឿងបែបកំប្លែង(រិះគន់)
​ ​​​​   រឿងបែបស្នេហា។ល។
  ៦​ រឿងបែបអប់រំ«រឿងខ្លីដោយរូបភាព»។
សរុបមករឿងខ្លីមានពីរគឺរឿងពិត និងរឿងប្រឌិត


                                  ស្រាវជ្រាវ និងរៀបរៀង
                                      ដោយ វ៉ែន​ សុន